Kwasy tłuszczowe omega-3 to specjalny rodzaj tłuszczów, które pełnią kluczowe funkcje w naszym organizmie. Nie jesteśmy w stanie ich samodzielnie wytworzyć, dlatego musimy dostarczać je wraz z pożywieniem. Są one niezbędne dla zdrowia serca, mózgu, oczu oraz ogólnej kondycji organizmu. Kwasy omega-3, które naturalnie obecne w rybach są w formie najbardziej przyswajalnej dla naszego organizmu, wspierając zdrowie na wielu poziomach. Ryby, szczególnie te tłuste jak łosoś, makrela czy sardynki, są najbogatszym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, które są bezpośrednio wykorzystywane przez nasze ciało.
Ochrona serca
Spożywanie kwasów omega-3 jest związane z wieloma korzyściami dla serca. Regularne spożywanie ryb lub suplementów może:
- Obniżać poziom cholesterolu i triglicerydów we krwi - ich wysokie poziomy są czynnikiem ryzyka dla chorób serca. Omega-3 mogą obniżyć ich poziom nawet o 15-30%.
- Zmniejszać stan zapalny - działają przeciwzapalnie, co pomaga w utrzymaniu zdrowych naczyń krwionośnych i zapobiega miażdżycy.
- Regulować rytm serca: Mogą pomóc w zapobieganiu nieregularnemu rytmowi serca, co zmniejsza ryzyko poważnych problemów sercowych.
Wsparcie dla mózgu
- Funkcje poznawcze u dorosłych - badania pokazują, że osoby z wyższym poziomem omega-3 mają lepsze funkcje poznawcze.
- Zdrowie psychiczne - niedobór omega-3 może być związany z zaburzeniami nastroju, takimi jak depresja i lęk.
- Rozwój mózgu u dzieci - są niezbędne dla prawidłowego rozwoju mózgu u niemowląt i dzieci.
Zdrowie oczu
Kwasy omega-3 odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu siatkówki oka. Badania sugerują, że odpowiednie spożycie omega-3 może:
- Chronić przed zwyrodnieniem plamki żółtej - choroba ta jest jedną z głównych przyczyn utraty wzroku u osób starszych.
- Łagodzić suchość oczu - pomagają w leczeniu zespołu suchego oka, poprawiając produkcję łez i zmniejszając stan zapalny.
Niedobory związane z brakiem spożycia ryb
Brak ryb w diecie może prowadzić do niedoboru kwasów omega-3, co niesie za sobą pewne konsekwencje dla zdrowia. Jednym z głównych problemów jest zaburzenie równowagi między kwasami omega-6 a omega-3. W diecie wielu osób dominują kwasy omega-6, które w nadmiarze mogą nasilać procesy zapalne w organizmie. Właściwa równowaga między tymi kwasami jest kluczowa dla zachowania zdrowia, a niedobór omega-3 może prowadzić do zwiększonego ryzyka rozwoju stanów zapalnych. Ponadto, niewystarczające spożycie kwasów omega-3 może osłabić naturalną ochronę przed chorobami przewlekłym takimi jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca typu 2, a nawet niektóre choroby autoimmunologiczne. Niedobory mogą również wpłynąć na procesy regeneracyjne organizmu, co może skutkować wolniejszym powrotem do formy po wysiłku fizycznym lub urazach.
Alternatywne źródła omega-3
Dla osób, które nie jedzą ryb, istnieją alternatywne sposoby na dostarczenie organizmowi tych ważnych tłuszczów. Może dostarczyć go dbając o urozmaicenie naszej diety i spożywanie oleju lnianego. Po sprawdzeniu stanu zdrowia, możemy również sięgnąć po suplementację. Suplement diety Baobab Health zawiera kwas α-linolenowy – główny komponent oleju lnianego, który jest prekursorem oraz źródłem kwasów tłuszczowych omega-3. Kwas α-linolenowy podlega w organizmie przemianom wydłużającym łańcuch węglowy i dodawaniu kolejnych wiązań nienasyconych, co w efekcie prowadzi do powstania kwasu eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA).
Warto jednak skonsultować się z dietetykiem przed rozpoczęciem suplementacji, aby dobrać odpowiednią dawkę i formę. Istnieją także produkty roślinne, takie jak nasiona chia, siemię lniane czy orzechy włoskie. Zawierają one kwas tłuszczowy, który organizm może przekształcić w bardziej korzystną formę omega-3, choć proces ten nie jest aż tak efektywny. Dlatego osoby, które nie spożywają ryb, mogą potrzebować większej ilości tych produktów lub wspomagać się suplementami, aby osiągnąć optymalne korzyści zdrowotne. Zalecane spożycie to co najmniej 250–500 mg kwasów omega-3 dziennie.
Źródła: Patted, P. G., Masareddy, R. S., Patil, A. S., Kanabargi, R. R., & Bhat, C. T. (2024). Omega-3 fatty acids: a comprehensive scientific review of their sources, functions and health benefitsFuture Journal of Pharmaceutical Sciences, 10, Article number: 941. Kelley-Hedgepeth, A. (2021). Omega-3 fatty acids and the heart: New evidence, more questionsHarvard Health Heart Health. National Institutes of Health (2023). Omega-3 fatty acids appear promising for maintaining lung health. American Heart Association (2022)
